Bạn Nhà Nông

Chào bạn!

Rất khó chẩn đoán bệnh cho chó bạn khi chỉ có thông tin chướng hơi, sốt.  

Thông thường có bệnh thường xảy ra trên chó non gồm Parvovirus và Canine Distemper

1. BỆNH PARVOVIRUS TRÊN CHÓ:

Bệnh do vi rút thuộc họ Parvoviridae , giống Parvovirus type 2.

+ Triệu chứng bệnh

Thời gian nung bệnh kéo dài từ 3-5 ngày, có có các biểu hiện như: ủ rũ, kém ăn, xù lông, giảm sự linh hoạt, sau dó thường ngủ lịm, thỉnh thoảng ói mữa. Theo Trần Thanh Phong (1999), bệnh thường xuất hiện dưới 2 thể:

*  Thể viêm ruột:

+ Thể quá cấp: Thường  xuất hiện trên chó từ 1-2 tháng tuổi, chó mẹ mang thai hoặc chó con chưa được tiêm phòng. Bệnh xảy ra đột ngột, chó chết trong vài giờ và không có biểu hiện suy sụp thể trạng.

+ Thể cấp tính: Thường xảy ra trên chó 2-6 tháng tuổi, chó chưa được tiêm phòng hay tiêm phòng không đúng quy định. Triệu chứng thường là chó chết sau 5-6 ngày kể từ khi nhiễm bệnh, thú tiêu chảy có máu, ói mữa nhiều lần trong ngày, chân đi xiêu vẹo, giảm thể tích máu và thường có bội nhiễm.

+ Thể thầm lặng: Thường xảy ra trên chó trưởng thành, chó nhiễm virus không thể hiện rõ các dấu hiệu lâm sàng. Chúng ta chỉ có thể phát hiện bằng phương pháp huyết thanh học. Tuy nhiên, những con chó mang bệnh này vẫn bài thải mầm bệnh ra môi trường và có khả năng lây nhiễm.

Hầu hết các trường hợp tiêu chảy chó suy sụp rất nhanh do mất nước và chất điện giải. Chó con theo mẹ còn có biểu hiện sốt, các trường hợp này chiếm tỷ lệ 50% các trường hợp bệnh. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu của tiến trình bệnh chó thường sốt không cao nên khó nhận biết.

* Thể viêm cơ tim

Thể viêm cơ tim thường xuất hiện trên chó nhỏ hơn 2 tháng tuổi, nhất là chó dưới 4 tuần tuổi. Triệu chứng của thể này là chó con rên rỉ, chết nhanh từ vài phút đến vài giờ. Những con chó khỏi bệnh thường có tiếng thổi của tim và rối loạn điện tâm đồ.

+  Điều trị 

-  Bù đắp sự mất nước, cân bằng các chất điện giải  tùy theo mức độ tiêu chảy và ói mửa. Khi chẩn đoán có thể căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng như nếp gấp ở da, tính đàn hồi ở da, hỏm mắt, độ nhăn của lưỡi để đánh giá sự mất nước của cơ thể. Nếu chó triệu chứng ói, không nên cấp nước qua đường tiêu hóa mà tốt nhất là cấp qua đường máu hay dưới da. Liều tối thiểu là 40 -60 ml/ngày.

- Cần phải cung cấp dung dịch muối sinh lý mặn, ngọt và các acid amin thiết yếu. Cần tăng cường chống mất nước, cân bằng điện giải và cung cấp năng lượng.

- Liệu pháp kháng sinh: Chúng ta dùng kháng sinh trong việc điều trị bệnh Parvovirus trên chó là nhằm hạn chế những vi khuẩn cơ hội có trong đường ruột. Trong trường hợp chó có triệu chứng ói mửa nặng và xuất huyết đường tiêu hóa chúng ta không sử dụng đường uống để cung cấp kháng sinh. Ta có thể sử dụng kháng sinh có tính diệt hay kiềm khuẩn để điều trị. Các kháng sinh thường dùng là norfloxacine, ampiciline, trimethoprim kết hợp với nhóm sulfamid…

- Bảo vệ niêm mạc ruột:  Có thể dùng các chế phẩm phospholugel, acpulgite… cho chó uống để bảo vệ niêm mạc ruột.

- Chống ói mửa: Để chống ói mửa trên chó, chúng ta có thể dùng các chế phẩm như primperan, atropin…

- Chống xuất huyết đường tiêu hóa: Sử dụng vitamine K , dicynone, adrenoxyl… Tuy nhiên, việc sử dụng vitamin K trong điều trị còn nhiều tranh cãi vì chó rất hiếm khi thiếu vitamin K.

- Tăng cường sức đề kháng bằng các bổ sung vitamine C, vitamine B complex…

Trong quá trình điều trị nên hạn chế cho chó ăn nhằm hạn chế mất tác dụng của chất bảo vệ niêm mạc ruột hay gây rối loạn khuẩn đường tiêu hóa. Sau 2-3 ngày,  chó có thể được cho ăn thức ăn mềm và dễ tiêu.

+  Phòng bệnh bằng vệ sinh thú y và  bằng vaccine

Khó khăn của việc phòng bệnh bằng vaccine là do hàm lượng kháng thể thụ động được truyền từ mẹ sang con. Những con chó con có đủ kháng thể truyển từ mẹ sẽ không đáp ứng đầy đủ với vaccine. Lịch tiêm có thể thực hiện như sau:

  + Trên chó con: Tiêm vaccine lần đầu tiên vào lúc 7-8 tuần tuổi, tiêm nhắc lại lần 2 sau 3-5 tuần, đồng thời định kỳ hàng năm tiêm phòng trở lại.

  + Trên chó mẹ chưa tiêm phòng, tiến hành tiêm 2 mũi. Mũi thứ nhất và mũi thứ hai cách nhau 3-5 tuần, sau đó hàng năm tiêm nhắc lại.

  + Các loại vaccin phòng bệnh Parvovirirosis: Tetradog, Hexadog hoặc Erican

2. BỆNH CARE (CANINE DISTEMPER )

Virus gây bệnh Carre thuộc họ Paramyxoviridae, giống morbillivirus, loài virus carre

+ Triệu chứng

          Thời gian nung bệnh từ 3-8 ngày có thể xuất hiện những triệu chứng như viêm kết hợp mắt, viêm xoang mũi chảy nhiều dịch lỏng lúc đầu, sau đặc dần rồi có mủ (do giai đoạn đầu virus tấn công các tế bào lympho của phổi gây tăng tiết dịch sau có phụ nhiễm các vi khuẩn sinh mủ).

-Thể cấp tính

Chó biểu hiện sốt cao từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 6 sau khi lây nhiễm virus, nhưng chỉ sốt cao 2 ngày sau đó giảm sốt. Đợt sốt thứ 2 xuất hiện khi virus vào máu và cơ quan hô hấp.

Triệu chứng hô hấp như: viêm khí quản và phổi thùy làm thú ho, thở khó, âm rale ướt do viêm phổi, ho, chảy nước mũi đục như mủ, viêm kết mạc mắt chảy nhiều ghèn. Các triệu chứng này xuất hiện do virus tấn công vào các đại thực bào và các tế bào lympho của phổi làm cho hệ thống phòng ngự của phổi hoạt động không hữu hiệu nên có hiện tượng bội nhiễm các vi khuẩn sinh mủ. Mặt khác virus còn tấn công các tế bào biểu mô của phổi làm tình trạng viêm phổi trở nên trầm trọng hơn.

Triệu chứng tiêu hóa như: đi phân lỏng, tanh có thể có niêm mạc ruột bị bong tróc kèm theo, viêm dạ dày do đó chó có biểu hiện ói. Đây là hậu quả của quá trình viêm do virus gây ra.

Triệu chứng thần kinh: co giật từng cơn, chảy nước bọt, co giật chạy vòng vòng lúc đầu. Khoảng cách giữa các lần co giật dài và sau đó ngắn dần và liệt mất ý thức dẫn đến chết. Nếu thời gian mắc bệnh kéo dài từ 2-3 tuần, trong thời gian này chó suy nhược biếng ăn chảy nhiều nước mũi hoặc tiêu chảy nhẹ kèm theo triệu chứng sốt. Sau đó bắt đầu xuất hiện triệu chứng sừng hóa gan bàn chân và gương mũi. Thường xuất hiện những mụn mủ ở vùng da mỏng và những biểu hiện thần kinh như: co giật, động kinh, đi không vững, chảy nhiều nước bọt, nhai giả, tình trạng này có thể kéo dài nhiều tuần. Trước khi chết có triệu chứng trào nước bọt, hôn mê. Do viêm não, gây tổn thương não đẫn đến trung khu thần kinh vận động bị tổn thương dẫn đến thất điều, động kinh đi đứng không vững. Ở những trường hợp bệnh nặng người ta thấy chó thể hiện triệu chứng thần kinh như co giật, run từng cơn, hoặc hai chân trước giật từng hồi như bơi trong không khí. Mỗi trường hợp có một dạng co giật khác nhau, giai đoạn cuối chó bị liệt. Hầu hết chó xuất hiện dạng thần kinh thường chết. Một số ít có thể vượt qua được thì mang di chứng thần kinh suốt đời.

+ Điều trị

Các biện pháp điều trị dưới đây thường có kết quả nhất định, nếu phát hiện sớm lúc virus chưa gây nhiễm trùng máu. Trường hợp phát hiện trễ lúc chó sốt đợt 2 thì kết quả điều trị thường không cao. Bệnh carre gây tác hại trên nhiều bộ máy nhưng trên bộ máy tiêu hóa là nặng nhất và rõ nhất.

* Dùng kháng sinh phổ rộng để chống nhiễm trùng thứ phát như Tetracyline, Enrofloxacin, efotaxime... liệu trình từ 3 đến 5 ngày

* Truyền dịch cân bằng chất điện giải bù lượng nước cho cơ thể (Lactate Ringer truyền tĩnh mạch Glucose 5%, NaCl 0,9%... 

* Kiểm soát những cơn co giật bằng diazepam hoặc acepromazine.

- Chống ói bằng Primperan 0,5mg-1mg/kg P.

- Bảo vệ niêm mạc ruột dạ dày: Phosphalugel gói/10kgP, Smecta gói/20kgP, Actapulgite gói/10kgP.

- Hạn chế tiêu chảy Imodium 1v/5kgP, 2 lần/ngày

- Dùng thuốc hạ sốt như Anagin, paracetamol.

Cần tăng cường chăm sóc, hộ lý như giữ chó bệnh ở nơi khô ấm…

Nguyên tắc phòng bệnh giống như bệnh parvovirus trên chó. Có thể sử dụng các vaccine đa giá để phòng bệnh như Tetradog, Hexadog…

Tuy nhiên, để điều trị bạn nên chuyển chó đến nơi có cán bộ thú y để thực hiện điều trị.

Chúc bạn thành công