Bạn Nhà Nông

Ảnh minh họa

Số lượng các bản sao của gien kháng có sự khác biệt giữa các giống; lần đầu tiên một phương pháp mới do các nhà nghiên cứu của trường Đại học Illinois phát triển có thể xác định hiệu quả về số lượng của biến số này. Phương pháp mới này đã được thử nghiệm trong các thử nghiệm nhà kính để cho thấy gien này càng có nhiều bản sao thì càng có tính kháng lớn hơn đối với tuyến trùng bào nang ở đậu tương. Các nhà lai tạo giống có thể sử dụng phương pháp này để phát triển các giống đậu tương mới có tính kháng cao hơn và có độ tin cậy cao hơn.

Tuyến trùng bào nang hại đậu tương là sâu hại nghiêm trọng số một trên toàn thế giới, gây tổn hại ước tính gần 1,3 tỷ USD hàng năm tại Mỹ. Một số giống đậu tương có tính kháng tuyến trùng ký sinh nhỏ thông qua nhân giống thông thường của các gien kháng tự nhiên, nhưng mức độ kháng hiện tại có độ tin cậy thấp.
Trong năm 2012, nhà di truyền học Matthew Hudson Diers của trường Đại học Illinois, và Andrew Bent - cộng tác viên từ trường Đại học Wisconsin đã phát hiện ra vị trí di truyền tự nhiên (vùng trên một nhiễm sắc thể) có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tính kháng tuyến trùng bào nang hại đậu tương, nhưng đó là chỉ là khởi đầu.
"Tại vị trí này, có một sự lặp lại của 4 gien", Diers giải thích. "Đa dạng các loại đậu tương có tính kháng có số lượng lặp lại khác nhau".

Sự khác biệt trong số lượng lặp lại này được gọi là biến thể số lượng bản sao, và phổ biến hơn so với suy nghĩ trước đây. Nhưng trước đây, không có biện pháp dễ dàng hay có hiệu quả về chi phí nào để định lượng số gien lặp lại. Sử dụng một phương pháp phát triển gần đây trong phòng thí nghiệm của Hudson, số lượng gien lặp lại có thể được theo dõi một cách chính xác bằng cách đo tỷ lệ giữa hai gien.

Mặc dù các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng có nhiều bản sao của chuỗi gien có thể mang lại một mức độ kháng cao hơn, họ không có cách nào để kiểm tra nghi ngờ đó của họ trước khi thử nghiệm mới này được triển khai. Sau khi có được thử nghiệm mới, nhóm đã quay lại nghiên cứu.

"Chúng tôi trồng đậu tương trong một nhà kính, cấy tuyến trùng bào nang vào, và sau đó sử dụng các thử nghiệm để xác định số lượng lặp lại của từng cây trồng. Đúng như dự đoán, chúng tôi thấy rằng cây càng lặp lại nhiều lần thì càng có tính kháng cao hơn", Diers giải thích. "Điều này chứng tỏ rằng số lượng lặp lại là quan trọng".

Được trang bị thông tin này, các nhà nghiên cứu có kế hoạch xem xét số lượng lặp lại trong các giống đậu tương kháng tuyến trùng hiện nay trong một nỗ lực để giải thích tại sao một số giống có tính kháng tốt hơn so với những giống khác trong môi trường thực địa. Họ cũng có kế hoạch để cải thiện chương trình nhân giống bằng cách đảm bảo các dòng bố mẹ có số lượng tối đa của việc lặp lại sẵn có trong một kiểu gien, và để lựa chọn các biến thể mới với các bản sao bổ sung có thể có tính kháng cao.

Diers cho biết thêm: "nếu chúng ta có thể chọn lọc theo nhiều bản sao thì có thể đem lại lợi ích cho người nông dân bởi vì chúng ta có thể có được tính kháng mạnh hơn. Người trồng sẽ có các công cụ tốt hơn để chọn lọc và xác minh tính kháng".

Theo Mard.gov.vn