Bạn Nhà Nông

Chào bạn!

Viêm tử cung thường xuất hiện trên nái sau khi sinh. Thú bị viêm tử  cung sẽ bị tổn thương lớp niêm mạc tử cung, gây ảnh hưởng chu kỳ động dục, làm tăng tình trạng chậm sinh và vô sinh. Ngoài ra cũng có thể chết do nhiễm trùng máu.

1. Một số nguyên nhân chính gây viêm tử cung

Nguyên nhân gây viêm tử cung trên nái sau khi sinh rất đa dạng. Tuy nhiên, nguyên nhân chính gây viêm tử cung trên thú chủ yếu là do vi sinh vật. Những vi sinh vật này thường là: Actinomyces pyogenes, Chlamydia, E. coli, Erysipelothrix, Klebsiella, Leptospira brastislava / muenchen, Pasteurella, Proteus, Pseudomonas, Staphylococci, Streptococci. Nhiều tác giả cho rằng: E. coli, Klebsiella, Staphylococci, Streptococci là những vi sinh vật thường gặp nhất trong những nái bị viêm tử cung. Ngoài ra, viêm tử cung có thể do heo nái bị đẻ khó, phải can thiệp bằng thủ thuật gây tổn thương niêm mạc tử cung dẫn đến nhiễm trùng gây viêm tử cung kế phát. Heo nái bị sót nhau và không được xử lý triệt để cũng dẫn đến viêm tử cung.

Bên cạnh đó, yếu tố dinh dưỡng trong chăn nuôi cũng góp phần gây viêm tử cung trên nái. Khẩu phần thừa hoặc thiếu protein trước và trong thời kỳ mang thai có ảnh hưởng đến viêm tử cung. Heo nái sử dụng quá nhiều tinh bột, chất béo… dẫn đến béo phì, mỡ chèn ép làm thai phát triển không bình thường hoặc quá lớn gây đẻ khó (

Ngoài ra, việc chăm sóc, quản lý cũng góp phần không nhỏ trong việc làm tăng tỷ lệ viêm tử cung trên nái chẳng hạn như đàn có một lượng lớn nái già; phối giống nhiều lần, phối với nhiều nọc; thụ tinh nhân tạo, heo nái được nhốt trong chuồng phối dơ, ẩm ướt; sử dụng đực già phối với nái tơ.

2. Các dạng viêm tử cung

Đặc điểm của viêm tử cung là dịch tiết ra nhiều. Tùy theo mức độ và thành phần mà dịch viêm tử cung được chia ra các dạng như sau:

- Dạng viêm nhờn

Là thể viêm nhẹ thường xuất hiện sau khi sinh 1 – 3 ngày, niêm mạc tử cung bị viêm nhẹ, tử cung tiết nhiều dịch nhờn trong hoặc đục, lợn cợn có mùi tanh. Thường sau vài ngày dịch tiết giảm dần, đặc lại, heo nái không sốt hoặc sốt nhẹ, nhiệt độ cơ thể  khoảng 39,5 –  40 0C. Tuy nhiên heo nái vẫn cho con bú bình thường.

- Dạng viêm mủ

Là thể viêm nặng, thường xuất hiện ở thú chịu đựng kém, cũng có thể do viêm tử cung dạng nhờn kế phát. Heo nái thường sốt 40 – 410C, tăng hô hấp, khát nước kém ăn và thường nằm nhiều (do đứng dậy rất khó khăn), đi tiểu ít, nuớc tiểu vàng, phân có màng nhầy. Heo nái rất mệt ít cho con bú và rất hay đè con. Khoảng 8 – 10 giờ sau khi có những triệu chứng trên, từ trong tử cung mủ sẽ chảy ra. Lúc đầu là dịch viêm lỏng, trắng đục, sau dần dần chuyển sang nhầy đặc, lợn cợn có màu vàng. Về sau mủ chảy ra nhiều hơn có màu vàng, xanh đặc có khi lẫn máu, mùi rất hôi tanh, thường kéo dài từ 2 – 3 ngày và có thể đến 7 ngày. Sau đó xuất hiện mủ đặc dính vào âm hộ, thể viêm này nếu không can thiệp kịp thời sẽ chuyển sang dạng viêm rất nặng, dẫn đến viêm vú mất sữa, nếu như vi sinh vật xâm nhiễm vào máu có thể gây nhiễm trùng huyết.

- Dạng viêm mủ lẫn máu

Là thể viêm nặng viêm niêm mạc tử cung có màng giả và bị hoại tử, từ đó vết thương ăn sâu vào tử cung. Triệu chứng có mủ lẫn máu là phản ứng viêm làm tổn thương mao mạch quản, gây chảy máu, nái sốt cao khoảng 40 – 410C, bỏ ăn kéo dài, sản luợng sữa giảm hoặc mất hẳn, tần số hô hấp tăng làm cho thú khát nuớc, mệt mỏi, hay nằm, kém phản ứng với tác động bên ngoài. Đôi khi đè cả con, heo nái có thể chết do nhiễm trùng máu. Thành tử cung viêm nặng dễ rách, các tiết vật và chất tiết chảy ra rất hôi thối dịch tiết có màu xám đen lẫn máu hay xác tế bào.

3. Phòng trị

- Thụt rửa tử cung ngày 2 lần bằng dung dịch sát trùng nhẹ (thuốc tím liều 1/1000) và đặt viên hay tiêm bắp thịt kháng sinh. Các kháng sinh thường được sử dụng như: enrofloxacine, norfloxacine, Amoxicillin …  hoặc gentamycin phối hợp cephalexin (mua tại các hiệu thuốc thú y, liều và cách sử dụng xem trên nhãn lọ thuốc).

- Cung cấp vitamin C, thuốc hạ sốt (anagil), truyền dung dịch glucose sẽ góp phần giúp nái mau khỏi bệnh.

- Có thể sử dụng oxytocin sau khi sinh sẽ có kết quả khả quan. Dùng oxytocin để tử cung co bóp đẩy các dịch chất có trong tử cung ra ngoài. Liều 5 – 10 đơn vị/nái.

Chúc bạn thành công