Bạn Nhà Nông

Chào bạn!

Thạc sỹ Nguyễn Phước Tuyên tư vấn như sau:

Trước hết đề nghị bạn mang mẫu cây bệnh đến Chi cục Bảo vệ Thực vật Bình Phước nhờ giám định để biết được nguyên nhân chính xác và đưa ra hướng phòng trừ hiệu quả. Qua mô tả  của bạn, có khả năng cây tiêu bị bệnh chết chậm

1. Triệu chứng

 
- Bệnh chết chậm thường có triệu chứng vàng lá từ từ, nhiều khi cây hồ tiêu bị bệnh 2-3 năm sau mới chết. Bộ rễ thường bị huỷ hoại, tuỳ thuộc vào từng vùng mà thân rễ có biểu hiện thân đen, khó khăn trong việc cung cấp nước và dinh dưỡng. Quan sát thấy trên rễ có nhiều u sưng, vết thâm đen trên rễ do tuyến trùng gây ra.

(Lá hồ tiêu bị chết chậm)

- Khi bị nấm Fusarium sp. tấn công làm rễ bị thối dần cây không hấp thụ được dinh dưỡng nên lá bị vàng và rụng, cây tiêu suy yếu và sau đó nhiều tháng cây tiêu mới chết. Cây còn nhỏ có thể bị chết khô hoàn toàn. Trường hợp cây tiêu bị bệnh nhẹ thì dây tiêu không chết nên sinh trưởng không bình thường và cằn cỗi.

2. Nguyên nhân gây bệnh

 - Do nấm Fusarium solani  kết hợp với tuyến trùng Meloidogyne sp. gây hại. Hiện nay có nhiều quan điểm cho rằng, tuyến trùng Meloidogyne sp. xâm nhập và gây hại trước tạo ra các vết thương mở đường cho nấm Fusarium sp. vào xâm nhập gây hại.
- Sợi nấm và bào tử vô tính của nấm Fusarium sp. nảy mầm xâm nhiễm vào rễ con còn non và các vết thương do tuyến trùng tạo ra, sau đó phát triển lan dần vào mạch xylem, lan lên hệ thống mạch dẫn trên thân.

(Thối rễ do tuyến trùng gây hại)

3. Quy luật phát sinh bệnh

- Nấm tồn tại hàng năm ở trong đất, phát sinh phát triền trong đất ít bón phân và đất chua. Bệnh thường gây hại nặng vào thời điểm chuyển tiếp giữa mùa mưa sau mùa khô. Những trận mưa đầu mùa thường gây tình trạng úng tạm thời, làm cho hoạt động sinh lí của cây bị thay đổi đột ngột, cây suy yếu tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhiễm dễ dàng.

- Nếu bón thiếu phân, bón quá sát gốc làm đứt rễ nhiều, cây sinh trưởng yếu, bệnh hại gia tăng.
- Đất có thành phần cơ giới nặng, dí chặt, độ pH quá thấp, có nhiều tuyến trùng, rệp sáp gây hại càng làm gia tăng bệnh nấm gốc rễ cây hồ tiêu.

(Cây nhiễm bệnh chết chậm)

4. Phòng trừ

- Bón phân cân đối, dùng phân chuồng hoai mục hoặc hữu cơ vi sinh cho đất tơi xốp, bón vôi để khử chua. Cắt cành lá sát gốc cho thông thoáng.

- Không xới xáo mặt đất vùng rễ cây. Phải thiết kế các vườn trồng hồ tiêu sao cho về mùa mưa phải dễ thoát nước, thoát nước nhanh, không có các khu vực đọng nước cục bộ khi mưa lớn cũng như tình trạng úng ngầm. Về mùa khô, không để cây hồ tiêu bị khô hạn.
- Chọn các hom khỏe mạnh trên các khu trồng hồ tiêu chưa bị bệnh để nhân giống.
- Phòng bằng thuốc hóa học: Nên phát hiện đối tượng nào gây hại do rệp sáp hoặc do tuyến trùng rễ để có các biện pháp phòng trừ như đã nói trên. Đồng thời thường xuyên sử dụng một số thuốc có hoạt chất Metalaxyl, Mancozep, Streptomycin, Kasugamyci...để chủ động phòng trừ.

- Sử dụng nấm Trichoderma để diệt tuyến trùng và nấm bệnh sống trong đất.