Bạn Nhà Nông

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ SINH TRƯỞNG CỦA CÂY TRỒNG:

1. Thời tiết:

 Tuần qua, thời tiết các nơi trong tỉnh ngày nắng gián đoạn, chiều và tối có mưa lớn ở nhiều nơi, gió hướng Đông - Đông Nam, tốc độ gió 5 - 6m/s.

2. Cây trồng và giai đoạn sinh trưởng:

2.1. Cây lúa:

Lúa Thu Đông 2014: Thu hoạch được 99.756/121.760 ha (đạt 81,9% DTXG), năng suất bình quân 5,51 tấn/ha. Diện tích còn lại đang ở các giai đoạn:

- Đẻ nhánh: 3.320 ha;       - Làm đòng: 4.641 ha;    - Trỗ chín: 13.961 ha.     

Lúa Đông Xuân 2014 - 2015: Xuống giống 87.986 ha/205.000 ha, đạt 42,9% so với kế hoạch. Lúa đang trong giai đoạn:

- Mạ: 50.257 ha;                                  - Đẻ nhánh: 35.387 ha;   

- Làm đòng: 2.089 ha;                         - Trỗ: 253 ha.

Diện tích ngập úng trong tuần 471,7 ha. Trong đó có 191,2 ha, thiệt hại <30%, 103,9 ha thiệt hại 30 - 70%, còn lại 176,6 ha thiệt hại >70%.

2.2. Hoa màu:

      Hoa màu vụ Thu Đông 2014: Thu hoạch 5.563,5/7.288,6 ha diện tích xuống giống, gồm: Đậu các loại: 89,2/90,2 ha; bắp: 739,1/942,2 ha; ớt: 207,7/669,3 ha;  dưa hấu: 388,4/457,9 ha; cây có củ: 1.337,9/1.656,6 ha; sen: 411,1/422,1 ha; rau dưa các loại: 2.337,9/2.623,1 ha; cây công nghiệp và cây trồng khác: 52,2/427,2 ha.

      Hoa màu vụ Đông Xuân 2014 - 2015: Xuống giống 2.275,8 ha gồm:

II. NHẬN XÉT TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI 7 NGÀY:     

          1. Cây lúa

 Lúa Thu Đông 2014:

- Rầy nâu: Diện tích nhiễm 241 ha trên lúa giai đoạn đẻ nhánh - làm đòng, chủ yếu nhiễm ở mức nhẹ với mật số 750 - 1.500 con/m², giảm 429 ha so với tuần trước.

- Bệnh đạo ôn: Diện tích nhiễm 350 ha trên lúa giai đoạn đẻ nhánh - đòng trỗ chủ yếu nhiễm ở mức nhẹ, giảm 12 ha so với tuần trước. Gây hại chủ yếu trên các giống nhiễm như: OM4218, nếp, Jasmine 85,…

- Bệnh cháy bìa lá: Diện tích nhiễm 653 ha trên lúa giai đoạn đòng trỗ, trong đó có 55 ha nhiễm nặng (huyện Tân Hồng, Tam Nông) với tỷ lệ 40 - 70%, 136 ha nhiễm trung bình với tỷ lệ bệnh từ 20 - 40%, còn lại nhiễm mức nhẹ, giảm 63 ha so với tuần trước.

- Bệnh lem lép hạt: Gây hại 475 ha, trong đó có 20 ha (huyện Tân Hồng) nhiễm nặng với tỷ lệ bệnh 20 - 30%, 50 ha nhiễm trung bình, còn lại nhiễm nhẹ, giảm 316 ha so với tuần trước.

Ngoài ra, các đối tượng như: chuột, bệnh đạo ôn cổ bông, sâu cuốn lá, … xuất hiện và gây hại nhẹ - trung bình.

Lúa Đông Xuân 2014 - 2015:

- Rầy nâu: Diện tích nhiễm nhẹ 12 ha trên lúa giai đoạn đẻ nhánh với mật số 1.000 - 1.500 con/m², rầy gây hại chủ yếu ở tuổi 1 - 2.

- Sâu cuốn lá: Gây hại nhẹ 90 ha lúa giai đoạn đẻ nhánh, tăng 35 ha so với tuần trước.

- Bệnh đạo ôn: Diện tích nhiễm 400 ha trên lúa giai đoạn đẻ nhánh - làm đòng, gây hại ở mức nhẹ với tỷ lệ 5 - 10%, tăng 70 ha so với tuần trước, xuất hiện và gây hại trên những giống nhiễm IR 50404, OM4218, nếp, Jasmine 85…

Các đối tượng như: OBV, bù lạch, bệnh cháy bìa lá, … xuất hiện và gây hại ở mức rải rác đến nhẹ.

2. Hoa màu: Các đối tượng xuất hiện phổ biến như: Sâu đục thân bắp; bệnh đốm lá trên khoai môn; bệnh sương mai trên dưa leo; bọ trĩ, thán thư trên ớt, sâu ăn tạp, sùng trên khoai lang, ….gây hại rải rác hoặc chủ yếu ở mức nhẹ.

3. Cây ăn trái:

- Sâu bệnh gây hại trên xoài, cây có múi chủ yếu gây hại ở mức nhẹ.

- Trên nhãn, một số nông dân vẫn tiếp tục thực hiện các biện pháp chăm sóc và phòng trị bệnh. Tuy nhiên, đa số những vườn nhãn không đầu tư chăm sóc hoặc ít chăm sóc do giá nhãn vẫn còn ở mức thấp (giá từ 7.000 – 9.000đ/kg) nên bệnh nhiễm nặng hơn. Hiện nay diện tích nhiễm bệnh: 3.071,4/4.321,5 ha, trong đó nặng 2.023,7 ha, trung bình 626,4 ha, còn lại nhiễm nhẹ 421,3 ha, giảm 5,6 ha so với tuần trước. Diện tích cho trái 2.134,87 ha, thu hoạch 728,37 ha đạt năng suất bình quân 9,49 tấn/ha. Diện tích đốn bỏ là: 1.004,04 ha, trong đó diện tích trồng lại nhãn là 188,72 ha, còn lại chuyển sang cây trồng khác.

4. Hoa kiểng:

Các đối tượng muỗi đục nụ hoa lan, bệnh đốm đen trên hoa hồng, chai bông huệ, thán thư trên hoa cúc, … xuất hiện và gây hại phổ biến ở mức nhẹ - trung bình.

III. DỰ BÁO TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI TRONG TUẦN TỚI:

1. Trên lúa

Vụ Thu Đông 2014:

 - Rầy nâu: Dự báo từ ngày 14 - 20/11/2014 sẽ có đợt rầy cám mới nở, gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên trà lúa đẻ nhánh - đòng trỗ, cục bộ một số diện tích có thể nhiễm ở mức cao hơn do rầy tích lũy mật số từ đầu vụ.

- Bệnh đạo ôn lá, cháy bìa lá: Do thời tiết nắng mưa xen kẽ, ẩm độ cao nên bệnh sẽ tiếp tục xuất hiện và gây hại phổ biến ở mức nhẹ - trung bình trên lúa giai đoạn đẻ nhánh - đòng trỗ. Đặc biệt trên những ruộng gieo sạ giống nhiễm như OM 4218, OM 4900, IR 50404, Jasmine, Nếp… sạ dày, bón thừa phân đạm có thể bị hại nặng. 

- Bệnh đạo ôn cổ bông, lem lép hạt: Gây hại phổ biến ở mức nhẹ - trung bình trên lúa giai đoạn trỗ chín.

Ngoài ra, các đối tượng khác như: chuột, sâu cuốn lá, bệnh vàng lá, đốm nâu, … xuất hiện và gây hại rải rác ở mức nhẹ - trung bình.

Vụ Đông Xuân 2014 - 2015:

- Rầy nâu: Đợt rầy mới nở sẽ tiếp tục phát triển ở tuổi 2 – 4 và gây hại chủ yếu ở mức nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh - làm đòng.

Các đối tượng khác như bù lạch, bệnh đạo ôn, sâu cuốn lá, ốc bươu vàng, … tiếp tục xuất hiện và gây hại phổ biến ở mức nhẹ.

2. Trên hoa màu, cây ăn trái, hoa kiểng

- Hoa màu: Các đối tượng như bọ trĩ, sâu đục thân, bệnh thán thư, sương mai, đốm lá, thối nhũn,… tiếp tục xuất hiện và gây hại rải rác hoặc ở mức nhẹ.

- Cây ăn trái: Các đối tượng như nhện, ruồi đục quả, bệnh thán thư, bệnh cháy lá, bệnh loét, ghẻ nham, … xuất hiện và gây hại rải rác hoặc ở mức nhẹ; bệnh chổi rồng trên nhãn tiếp tục gây hại từ trung bình - nặng đối với các vườn không đầu tư chăm sóc hoặc thu hoạch xong chưa cắt tỉa và vệ sinh vườn.

- Hoa kiểng: Các đối tượng muỗi đục nụ hoa lan, bệnh đốm đen trên hoa hồng, chai bông huệ, … tiếp tục xuất hiện và gây hại phổ biến ở mức nhẹ.

IV. ĐỀ NGHỊ:

1. Trên lúa:

Vụ Thu Đông 2014

- Thăm đồng thường xuyên, theo dõi mật số rầy trên ruộng để có biện pháp xử lý thích hợp.   

- Do thời tiết có mưa, những ruộng bón thừa phân đạm hoặc bơm phân AMI-AMI cần kiểm tra kỹ đồng ruộng để phát hiện sớm bệnh đạo ôn, cháy bìa lá, thối thân để xử lý kịp thời bằng các loại thuốc đặc trị. Phun ngừa đạo ôn cổ bông, lem lép hạt khi lúa trỗ lẹt xẹt và trỗ đều. Tiếp tục theo dõi, chăm sóc và quản lý tốt những diện tích đã nhiễm bệnh.

- Tuân thủ nguyên tắc 4 đúng khi phun thuốc.

Vụ Đông Xuân 2014 - 2015

- Theo dõi diễn biến rầy di trú để che chắn nước kịp thời cho những diện tích lúa mới xuống giống. Đồng thời kiểm tra mật số rầy trên ruộng để có biện pháp xử lý kịp thời.

- Áp dụng tổng hợp các biện pháp canh tác ngay từ đầu vụ như bón phân đầy đủ và cân đối N-P-K, điều chỉnh nước hợp lý để cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, nhằm quản lý tốt các đối tượng gây hại như ốc bươu vàng, cỏ dại, ngộ độc hữu cơ, … Hạn chế phun thuốc trừ sâu cho lúa dưới 40NSS để bảo tồn thiên địch.

- Tiếp tục theo dõi, quản lý tốt bệnh đạo ôn và chăm sóc những diện tích đã nhiễm bệnh.

- Những diện tích đã thu hoạch xong lúa Thu Đông cần tiến hành cày xới trục trạc, vùi rơm rạ, xả lũ, theo dõi chặt chẽ rầy di trú và tuân thủ lịch xuống giống của địa phương nhằm hạn chế bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá.

  2. Trên cây ăn trái: Tiếp tục theo dõi và báo cáo tình hình dịch hại trên cây ăn trái nhất là các đối tượng như sâu đục trái, ruồi đục trái và bệnh thán thư, bệnh loét, ghẻ nham trên cây có múi, bệnh chổi rồng trên nhãn để có biện pháp xử lý kịp thời.

Thăm đồng thường xuyên, phát hiện sớm sâu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời hiệu quả. Thông báo kịp thời tình hình sâu bệnh cho cán bộ địa phương và cán bộ kỹ thuật khi có dấu hiệu diễn biến phức tạp./.